HERBY BIELSKI I BIAŁEJ

HERBY BIELSKI I BIAŁEJ

czwartek, 12 marca 2009

18 BATALION DESANTOWO-SZTURMOWY

HISTORIA I TRADYCJE

Historia 18 bielskiego batalionu desantowo-szturmowego związana jest z powojennymi dziejami polskich wojsk spadochronowych i sięga wczesnych lat pięćdziesiątych. Na rozkaz Szefa Sztabu Generalnego WP w 1951 r. sformowane zostały samodzielne plutony rozpoznawcze o charakterze specjalnym (5 samodzielny pluton rozpoznawczy II Okręgu Wojskowego w Sztumie i 6 samodzielny pluton rozpoznawczy IV Okręgu Wojskowego w Opolu), każdy w składzie 37 żołnierzy. W marcu 1952 r. zorganizowano pierwszy kurs spadochronowy, obejmujący 8 skoków.




W 1953 r. plutony te przekształcono w samodzielne kompanie rozpoznawcze (odpowiednio: 5 splr w 9 samodzielną kompanię rozpoznawczą, a 6 splr w 10 samodzielną kompanię rozpoznawczą) liczące po 118 żołnierzy każda. W czerwcu tego samego roku żołnierze obu kompanii przeszli szkolenie spadochronowe. System szkolenia obejmował także zagadnienia z zakresu działań dywersyjno-rozpoznawczych, organizowania zasadzek, zdobywania "języka" oraz bytowania na tyłach przeciwnika.

Rok 1954 przyniósł kolejną reorganizację. W wyniku połączenia samodzielnych kompanii rozpoznawczych (9 i 10) utworzony został w Oleśnicy Śląskiej 19 samodzielny batalion rozpoznawczy podległy bezpośrednio II Zarządowi Sztabu Generalnego WP. Dowódcą batalionu, który liczył 190 żołnierzy został kpt. Dymitr MUŚKO. Na przełomie maja i czerwca 1955 r. zorganizowano kolejny kurs spadochronowy, obejmujący 10 skoków, a w lipcu batalion przeniesiono do Wrocławia. Od tego momentu batalion specjalizuje się w wykonywaniu zadań rozpoznawczo-dywersyjnych, a także wprowadzono obowiązkową naukę języków obcych.
25 czerwca 1957 r. obowiązki dowódcy batalionu obejmuje mjr Antoni SOKOŁOWSKI. W lipcu 1958 r. żołnierze batalionu w czasie szkolenia spadochronowego w Oleśnicy Śląskiej po raz pierwszy zakładają bordowe berety. Tego samego roku w drodze powrotnej z ćwiczeń zmarł nagle na stacji kolejowej w Bydgoszczy dowódca batalionu mjr Antoni SOKOŁOWSKI. Pogrzeb odbył się 2 września we Wrocławiu. 1 grudnia 1958 r. zmniejszono stan etatowy batalionu do 13 oficerów, 31 podoficerów i 55 żołnierzy, a 16 grudnia obowiązki dowódcy batalionu obejmuje mjr dypl. Henryk SOBKIEWICZ. 6 października 1959 r. 19 samodzielny batalion rozpoznawczy przybył do Bielska-Białej i wszedł w skład 6 Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej.

Batalion po raz kolejny przeformowano (stan etatowy liczył blisko 500 żołnierzy) oraz zmieniono jego charakter na powietrzno-desantowy. Do systemu szkolenia wprowadzono wspinaczkę wysokogórską, jazdę na nartach, obowiązkową naukę pływania i marsze długodystansowe. Skoki spadochronowe (również do wody) wykonywano z balonu na uwięzi, z samolotów AN-2 i ze śmigłowców, a od 1963 r. również z samolotu An-12. 26 października 1965 r. batalion wziął udział w ćwiczeniach Układu Warszawskiego na terenie NRD pod kryptonimem "Burza Październikowa". Po załadowaniu na warszawskim lotnisku Bemowo batalion całością sił (w składzie 6 PDPD) został zrzucony na spadochronach z samolotów An-12 w rejonie Erfurtu gdzie wziął udział w opanowaniu lotniska. 30 września 1967 r. batalion przejął tradycje 18 pułku piechoty 6 DP sformowanego w 1944 r. w rejonie Żytomierza. W czasie II wojny światowej pułk ten toczył ciężkie boje w czasie forsowania Wisły w Warszawie, walk na Wale Pomorskim i pod Nadarzynami, a podczas walk o Kołobrzeg pierwszy wdarł się do centrum miasta. W trakcie operacji berlińskiej forsował Odrę oraz walczył nad Kanałem Hohenzollernów i Łabą. Po zakończeniu działań wojennych pułk otrzymał miano "kołobrzeskiego". Wraz z tradycjami batalion przejął numer i od tego momentu jego pełna nazwa brzmiała 18 kołobrzeski batalion powietrzno-desantowy. Święto batalionu ustalono na dzień 18 marca. W okresie od 27 sierpnia do 9 września 1968 r. batalion uczestniczył w operacji wojsk Układu Warszawskiego pk. "Dunaj", w Czechosłowacji. Przebywający na zgrupowaniu poligonowym na Mazurach batalion w ciągu niespełna 24 godzin został przetransportowany samochodami do czeskiej granicy, a następnie wydzielonymi zgrupowaniami bojowymi zajął wyznaczone pozycje na północ od Pragi w rejonie miast Hradec Kralove, Rychnov i Zamberg. Po dwóch tygodniach batalion został zluzowany przez 16 batalion powietrzno-desantowy. Po wprowadzeniu 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego na bazie batalionu utworzono trzy grupy interwencyjno-patrolowe, które działały na terenie Bielska-Białej, Żywca, Kęt, Andrychowa i Cieszyna. W latach 1982 i 1983 pododdziały batalionu chroniły port lotniczy "Warszawa Okęcie" oraz obiekty Polskiego Radia i Telewizji przy ul. Woronicza w Warszawie. W wyniku zmian organizacyjnych dokonanych w 1989 r. batalion po raz kolejny zmienił swój charakter, tym razem na desantowo - szturmowy. 28 września 1991 r. w 47 rocznicę operacji "Market-Garden" na terenie koszar batalionu odsłonięto tablicę upamiętniającą poległych w walce o wolność Ojczyzny w latach 1939-1945 żołnierzy 18 pułku piechoty i 1 SBSpad. Również w tym dniu 18 bdsz otrzymał imię kpt. Ignacego GAZURKA.

8 października 1994 r. 18 bdsz otrzymał nowy sztandar ufundowany przez Radę Miejską Bielska-Białej, a rok później honorowy tytuł "bielski" i od tej pory jego pełna nazwa brzmi: 18 bielski batalion desantowo - szturmowy im. kpt. Ignacego GAZURKA

Od 1995 r. święto batalionu jest obchodzone w dniu 6 października - w rocznicę przybycia do Bielska-Białej 19 samodzielnego batalionu rozpoznawczego.

PATRON

kpt. Ignacy GAZUREK

Urodzony 16 marca 1907 r. w Istebnej. Absolwent 5-letniego Seminarium Nauczycielskiego w Cieszynie (1927) oraz Szkoły Podchorążych w Krakowie (1930). Służbę rozpoczyna w 20 pułku piechoty "Ziemi Krakowskiej", a po mianowaniu 1 stycznia 1933 r. na stopień podporucznika zostaje zastępcą dowódcy Kompanii Obywatelskiej w Istebnej. W wojnie obronnej 1939 r. dowodzi plutonem w 45 pułku piechoty. Po przedostaniu się do Francji w styczniu 1940 r. obejmuje dowództwo kompanii w 10 pułku piechoty. Ewakuowany do Wielkiej Brytanii otrzymuje przydział do 4 Brygady Kadrowej Strzelców (październik 1940), która we wrześniu 1941 r. zostaje przemianowana na 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową. Awansowany 1 marca 1943 r. do stopnia kapitana, obejmuje dowództwo 9 kompanii spadochronowej, a następnie 3 batalionu. Uczestnik operacji "Market-Garden". 21 września 1944 r. ląduje na spadochronie w rejonie Driel. W nocy z 22/23 września wraz z 8 kompanią spadochronową swojego batalionu przeprawia się na północną stronę Renu, gdzie osłania wycofanie brytyjskich spadochroniarzy z 1 Dywizji Powietrzno-Desantowej. Ginie w walce 24 września 1944 r. trafiony przez nieprzyjacielskiego strzelca wyborowego w ogródku przy Stationsweg 9 w Oosterbeek. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym w Oosterbeek, kwatera 25-B-5. Odznaczony polskimi i angielskimi medalami, w tym Krzyżem Walecznych.

DOTYCHCZASOWI DOWÓDCY

kpt.Dymitr MUŚKO1954 - 1957
mjrAntoni SOKOŁOWSKI1957 - 1958
mjr dypl.Henryk SOBKIEWICZ1958 - 1961
ppłk. dypl.Henryk WYSOCKI1961 - 1962
ppłk. dypl.Czesław MIESZCZAK1962 - 1964
ppkł dypl.Eugeniusz HABDAS1964 - 1970
mjr dypl.Stanisław KAROLUS1970 - 1970
ppkł dypl.Zdzisław CZECZEL1970 - 1976
ppłk dypl.Mieczysław TOBOREK1976 - 1979
mjr dypl.Bogumił BETLEJ1979 - 1981
ppłk dypl.Józef BĘBENEK1981 - 1984
mjr dypl.Władysław SOKÓŁ1984 - 1987
ppłk dypl.Mikołaj JAKIMOWICZ1987 - 1990
mjr dypl.Józef JANKOWSKI1990 - 1994
ppłk dypl.Mirosław KNAPIŃSKI1994 - 1994
mjr dypl.Janusz SIĄKAŁA1994 - 1997
ppłk dypl.Bronisław JANSOHN1997 - 1999
ppłk dypl.Roman POLKO1999 - 2000
mjr dypl.Tomasz BĄK2000 - 2002
ppłk dypl.Piotr PATALONG2002 - 2004
ppłk dypl.Adam STRĘK2004 - 2008
płk dypl.Piotr PATALONG2008 - 2008
ppłk dypl.Grzegorz GRODZKI2008 -


SYMBOLIKA

Początkowo jedyną oznaką rozpoznawczą batalionu był bordowy beret i mundur polowy typu "US" (ubiór skoczka), wyróżniający się charakterystycznym "deszczykiem" i wieloma kieszeniami. Nieco później wprowadzono naszywkę naramienną w kształcie pięciokąta z żółtą obwódką, przedstawiającą wizerunek spadochronu na brązowym tle, drukowaną na wełnianej tkaninie przez Bielskie Zakłady Wełniane "KREPOL". Żołnierze "fasowali" naszywki w metrażu, wycinali pojedyncze oznaki i po naklejeniu ich na kartonik naszywali na lewy rękaw munduru polowego. W 1965 r. wprowadzono oznakę organizacyjną wojsk powietrzno - desantowych, jednolitą w całej 6 PDPD. Oznaka ta, w kształcie koła o średnicy 7,5 cm, z wizerunkiem orła na tle spadochronu umieszczonym w obramowaniu z liści laurowych i dębowych, tłoczona była z tworzywa sztucznego barwy białej na bordowej podkładce sukiennej. Oznakę noszono na prawym rękawie munduru wyjściowego, poniżej krawędzi wszycia rękawa. Była ona również malowana na pojazdach oraz w początkowym okresie jej używania na hełmach. Na mundur polowy wprowadzono oznaki wykonane według tego samego wzoru, lecz w zależności od batalionu różniły się one kolorem podkładki. Dla bielskiego batalionu przeznaczono kolor brązowy.



Taka forma oznaki została zachowana do dziś, aktualnie noszona na lewym rękawie munduru w odległości 10 cm od krawędzi wszycia rękawa.



W 1964 r. wprowadzono również aktualną do dziś odznakę skoczka spadochronowego Wojsk Powietrzno - Desantowych, przedstawiającą spadającego do walki orła. W swojej formie nawiązuje ona do bojowego znaku spadochronowego z okresu II wojny światowej.

W SŁUŻBIE POKOJU

Od 1973 r. żołnierze 18 bdsz biorą udział w operacjach pokojowych pod błękitną flagą Organizacji Narodów Zjednoczonych, kiedy to pierwsi z nich zostali skierowanie do służby w Egipcie, a następnie na Wzgórzach Golan, w Libanie i Kambodży



Druga połowa lat 90-tych to udział w operacjach pod egidą NATO na Bałkanach. Na początku 1996 r. stuosobowa grupa żołnierzy batalionu wchodzi w skład PKW w Bośni - Hercegowinie w ramach brygady nordycko-polskiej sił SFOR.


Od stycznia 1998 r. do lipca 1999 r. 18 bdsz stanowił Odwód Strategiczny Dowódcy sił SFOR. W tym czasie batalion uczestniczył w międzynarodowych ćwiczeniach:

  • "DYNAMIC RESPONSE 98" - przeprowadzone na terenie Bośni - Hercegowiny na przełomie marzec/kwiecień 1998 r.;

  • "ADVENTURE EXCHANGE 99" - przeprowadzone na terenie Włoch w marcu 1999 r.;

W okresie od 26.06.1999 r. do 18.07.2000 r. utworzona na bazie 18 bdsz Polska Jednostka Wojskowa sił KFOR realizowała zadania w misji pokojowej w Kosowie w południowej części sektora amerykańskiego do których należało:

  • Monitorowanie, weryfikowanie i wspieranie wprowadzania w życie porozumienia celem stworzenia warunków bezpieczeństwa dla społeczności w Kosowie;
  • Udzielanie pomocy i wsparcia podczas dostarczania pomocy przez organizacje humanitarne;
  • Wspieranie tworzenia podstawowego prawa i porządku publicznego.

Od września 2000 r. do października 2002 r. batalion wchodził w skład Sił Natychmiastowego Reagowania NATO. W tym czasie uczestniczył między innymi w następujących ćwiczeniach międzynarodowych tych Sił:

  • "ADVENTURE EXPRES 00" - przeprowadzone na terenie Niemiec na przełomie listopad/grudzień 2000 r.;
  • "ADVENTURE EXCHANGE 01" - przeprowadzone na terenie Turcji w październiku 2001 r.;
  • "STRONG RESOLVE 02" - przeprowadzone na przełomie lutego i marca 2002 r. w Norwegii;
  • "COOPERATIVE ADVENTURE EXCHANGE 02" - przeprowadzone na terenie Ukrainy w październiku 2002 r.

W okresie od 05 stycznia 2004 do 03 sierpnia 2004 roku wydzielone siły batalionu (320 żołnierzy) wzięły udział w operacji "IRAQI FREEDOM" w składzie II zmiany PKW tworząc 1 Grupę Bojową stacjonującą w m. AL.-HILLAH (Prowincja BABIL).

W czasie misji stabilizacyjnej w Afganistanie 18 batalion desantowo-szturmowy wchodził w skład Polskiej Grupy Bojowej działającej w prowincji Ghazni. Głównym zadaniem żołnierzy polskiego batalionu było utrzymanie stabilności w swojej strefie działań. Realizowano to, przez codzienne patrolowanie wyznaczonych rejonów, obserwacje określonych odcinków szlaków komunikacyjnych i współpracę z instytucjami rządu Republiki Afganistanu, armią afgańską oraz ludnością cywilną. Ważnym elementem polskiej działalności na terenie Afganistanu był duży wkład w niesienie pomocy humanitarnej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz