KULTURA

Ośrodki kultury

Bielskie Centrum Kultury - Dom Muzyki

Największą instytucja kulturalną w Bielsku-Białej jest Bielskie Centrum Kultury – placówka samorządową, która jest m.in. głównym organizatorem odbywających się w mieście imprez cyklicznych. Na promocji i działalności edukacyjnej w zakresie folkloru i twórczości ludowej skupia się działalność, podlegającego samorządowi wojewódzkiemu, Regionalnego Ośrodka Kultury – organizatora Tygodnia Kultury Beskidzkiej. Miejski Dom Kultury, posiadający 10 placówek na terenie całego miasta, jest z kolei instytucją, w ramach której działają różne zespoły taneczne, wokalne i teatralne, a także świetlice i kółka zainteresowań. Centro Italiano di Cultura to jeden z kilku instytutów kultury włoskiej w Polsce, przy którym działa Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych ze specjalnością język włoski oraz Przedstawicielstwo Konsularne Republiki Włoskiej. Ponadto w Bielsku-Białej istnieje wojskowy ośrodek kultury – Dom Żołnierza – prowadzący również działalność otwartą dla środowiska cywilnego, Wojewódzkie Centrum Wychowania Estetycznego Dzieci i Młodzieży im. Wiktorii Kubisz (placówka oświatowa, która prowadzi grupy zainteresowań dla młodzieży) oraz Spółdzielcze Centrum Kultury "Best" – ośrodek kultury działający przy spółdzielni mieszkaniowej "Złote Łany".

Muzea

Zamek Sułkowskich - wejściowa reprezentacyjna klatka schodowa.

Najważniejszym z bielskich muzeów jest Muzeum w Bielsku-Białej (d. Muzeum Okręgowe), którego siedziba mieści się na Zamku książąt Sułkowskich. Utworzone w 1945 r. jest kontynuatorem muzeów miejskich w Białej (od 1904) i Bielsku (od 1906). Ekspozycja obejmuje m.in. wystawę sztuki polskiej i europejskiej od XIV do XVII wieku, galerię współczesnej sztuki regionu, wystawę prezentującą dzieje zamku, Bielska, Białej i okolic, wystawę etnograficzną i wystawę grafiki przełomu XIX i XX wieku. Muzeum w Bielsku-Białej posiada oddział – Muzeum Techniki i Włókiennictwa (utworzone w 1979 r. w celu udokumentowania przemysłowych tradycji miasta, zajmuje d. fabrykę Büttnerów) oraz dwie ekspozycje zewnętrzne – Willa Juliana Fałata w Bystrej (muzeum biograficzno-artystyczne malarza) oraz Dom Tkacza (mieści się w drewnianym budynku przy ul. Sobieskiego i prezentuje wygląd domu i warsztatu sukienniczego). Ponadto w Bielsku-Białej znajdują się cztery muzea prywatne

• Muzeum Literatury im. Władysława Reymonta – znajduje się tutaj kolekcja ręcznie przepisywanych i ilustrowanych przez Tadeusza Modrzejewskiego dzieł Reymonta i Mickiewicza
• Dom Przyrodnika im. E. i St. Forysiów – jedna z największych kolekcji entomologicznych w Polsce oraz fauna z terenów Podbeskidzia
• Muzeum Motoryzacji – zbiory zabytkowych pojazdów należących do członków Automobilklubu Beskidzkiego
• Muzeum Broni Pancernej i Militariów im. Franciszka Biera – współorganizator corocznego Międzynarodowego Zlotu Pojazdów Militarnych "Operacja Południe"

Teatry

Teatr Polski

Jedynym teatrem dramatycznym w Bielsku-Białej jest Teatr Polski, usytuowany w klasycystyczno-palladiańskim gmachu (w 2008 r. gruntownie zmodernizowany) przy ul. 1 Maja. Teatr Polski powstał w 1890 r. jako Teatr Miejski w Bielsku i od początku swego istnienia uważany był za jedną z najbardziej renomowanych tego typu placówek w Polsce. Drugim z bielskich teatrów jest Teatr Lalek Banialuka utworzony przez Jerzego Zitzmana i Zenobiusza Wolskiego w 1947 r. Jest to jeden z najbardziej znanych teatrów lalkowych w Polsce, który brał już udział w wielu prestiżowych festiwalach na świecie. Od 1966 r. Banialuka jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Lalkarskiej, jednego z najważniejszych na świecie przeglądów lalek.

Kina

• Kinoplex – siedmiosalowy multipleks, znajdujący się w Galerii Sfera; posiada 1587 miejsc;
• Studio – studyjne kino działające przy Studiu Filmów Rysunkowych;
• Cinemaoff – działa przy DKF Szpula; jego siedzibą jest Galeria Wzgórze; jest jedną ze scen festiwalu Kino Niezależne Filmowa Góra;

Ponadto w budowie jest 10-salowe Cinema City w centrum handlowo-rozrywkowym Gemini Park.

Galerie

Galeria Bielska BWA

W Biesku-Białej znajduje się kilkanaście galerii, które niejednokrotnie oprócz eksponowania dzieł sztuki pełnią funkcję placówek kulturalnych. Najstarszą z bielskich galerii, a zarazem największą dziś, jest Galeria Bielska BWA, założona w 1975 r., usytuowana przy ul. 3 Maja (w miejscu d. synagogi). Prezentuje sztukę współczesną, a także prowadzi działalność edukacyjną i jest organizatorem ogólnopolskiego konkursu malarstwa "Bielska Jesień". Przykładem galerii, będącej przede wszystkim placówką kulturalną jest Galeria Wzgórze, założona w 1987 r. Mieści się w niej m.in. klub muzyczny i kino Cinemaoff. Duża ilość niewielkich galerii sztuki znajduje się na Starym Mieście. Są to: Akcent, Apollon, Ars Nova, Artwood, Galeria 27, Galeria Oli. Galeria ubioru i przedmiotu, Nad Smokiem, Parawan. Galerie sztuki działają również przy publicznych ośrodkach kultury: Galeria Środowisk Twórczych przy BCK, Galeria Reg. Ośr. Kultury oraz Galeria Zamkowa Muzeum w Bielsku-Białej. Pozostałe bielskie galerie to Galeria Fotografii B&B, Fraktal w Sferze, Galeria Instrumentów, Pro Arte, Przy Jakubowej Studni, Time, akademicka Galeria 3-2-0, a także zlokalizowana na stacji kolejowej Bielsko-Biała Lipnik – Na stacji.

Biblioteki

Gmach główny Książnicy Beskidzkiej

Największą bielską biblioteką jest Książnica Beskidzka (pełni funkcję biblioteki miejskiej i powiatowej), która w swoich zbiorach ma ponad 700 tys. książek oraz materiały multimedialne. Książnica Beskidzka posiada 17 filii na terenie miasta. Ponadto w Bielsku-Białej znajdują się: Biblioteka Główna Lekarska, Wojewódzka Biblioteka Pedagogiczna, Biblioteka Główna Akademii Techniczno-Humanistycznej oraz Biblioteka Instytutu Teologicznego.

Chóry

• Bielski Chór Kameralny
• Chór Młodzieżowy "Ave Sol"
• Chór Akademii Techniczno-Humanistycznej
• Chór Mieszany "Echo"
• Chór Kameralny "Brevis"
• Chór Gospel Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej w Bielsku-Białej
• Chór Parafii Ewangelicko- Augsburskiej przy kościele katedralnym Zbawiciela
• Dziecięcy Chórek "Pinokio"

Bielska Orkiestra Kameralna

Bielska Orkiestra Kameralna, mająca charakter orkiestry symfonicznej powstałą w 1982 r. Koncertuje w Bielskim Centrum Kultury oraz w obiektach sakralnych na terenie miasta. BOK wykonuje bardzo zróżnicowany repertuar od muzyki baroku po muzykę współczesną, a nawet rozrywkową. Bielska Orkiestra Kameralna bierze udział w wielu festiwalach na terenie miasta (Festiwal Kompozytorów Polskich, Festiwal Muzyki Sakralnej i inne). Z orkiestrą współpracują liczne chóry, m.in. Bielski Chór Kameralny i Chór Filharmonii Śląskiej.